Tùy bút một ngày cuối năm

                                    

Cứ vào dịp cuối năm dương lịch , HN lại bị dội liền mấy đợt gió mùa lạnh thấu xương. Dường như trước khi thả ra những vạt nắng vàng rực, ấm áp hương xuân, ông trời muốn thử sức thử lòng người Thủ đo bằng cái rét đậm đặc đến tê lòng . Tuy nhiên ,không biết có phải do sự trùng hợp ngẫu nhiên giữa lòng tròi với bước đi của lịch sử mà dân tộc ta thường viết nên những trang sáng chói vào chính cái thời điểm sắp kết thúc một vòng quay bốn mùa .
Cuối năm 1427, Lê Lợi đánh thắng viện binh Vương Thông một trận quyết định trước khi giành được độc lập hoàn toàn. Năm 1789, vua Quang Trung lại đại phá quân Thanh cũng đúng vào dịp giáp Tết, chấm dứt một thời kỳ dài Phương Bắc luôn thừa cơ xâm phạm bờ cõi nước Nam, cho mãi đến tận thời đại môi răng tháng giêng năm 1979…


Và mùa đông năm 1972, quân dân ta bắn rơi 34 pháo đài bay Mỹ cùng hàng trăm chiêc khác , tạo ra tiền đề cho thắng lợi cuối cùng dành độc lập thống nhất non sông. Có cái gì đó như dự cảm tương lai theo qui luật “ khổ tận cam lai “ đối với mỗi người dân Việt : trước khi xuân đời nở ra ,thế nào cũng phải vượt qua những tháng ngày vô cùng cay đắng


Tôi cứ nghĩ hoài mà vẫn chưa hiểu vì sao năm nay, đợt kỷ niệm trận ĐBP trên không lại làm to đến thế, át cả ngày toàn quốc kháng chiến và ngày thành lập QĐND . Hầu như hết thảy bộ máy thông tin tuyên truyền đã được huy động cho chiến dịch này. Đặc biệt là các chương trình truyền hình , phát thanh..Có người bảo : năm nay là năm chẵn nên làm lớn là thường tình. Nhưng ngoài thông lệ ấy, liệu còn ẩn ý gì chăng ?


Dù sao, tôi cũng vẫn bị cuốn vào dòng sông hồi ức sục sôi của cả đất nước , dịp này.


…Dạo ấy, tôi là cán bộ Ban tuyên huấn, Cục Chính trị Hải quân, chuẩn bị nhận nhiệm vụ CTV tầu chiến T217 , E 171 tham gia rà phá thủy lôi ở sông Cửa Cấm, Hải phòng.


Chúng tôi đóng quân ở Thủy Nguyên, trong một nhà dân. Hàng ngày nhìn sang Thành phố hoa phượng đỏ chìm trong khói bom ngút trời, tim tôi lại đau nhói, trong lòng lo âu đến nghẹt thở. Bởi ở đó có gia đình tôi: vợ và hai đứa con còn nhỏ xíu 1-2 tuổi,được gửi sơ tán vào nhà một gia đình quen. . Chủ nhà đào một căn hầm dưới gầm giường, hễ có tiếng cói hú báo động là cả lũ trẻ chui xuống đó, lấy tay bịt tai, mắt nhắm nghiền, mặt mày tái mét. May mắn thay, không quả bom nào rơi trúng nhà, nhưng chúng tôi cũng đã chịu cái tang lớn : Bố vợ tôi đi sơ tán theo cơ quan, lo lắng cho cả nhà bị B52, mất ngủ mấy đêm liền rồi xuất huyết não, đột tử…


Tôi còn nhớ, chỉ sau đợt B52 mấy hôm, tôi được triệu tập về HN họp nên có dịp chứng kiến phố Khâm Thiên tan hoang, BV Bạch mai chỉ còn là đống gạch vụn. Và ấn tượng sâu sắc nhất đến bây giờ vẫn không phai có lẽ là lần ngồi uống nước chè ở phố Nguyễn Biểu. Đang trò chuyện với mấy người xung quanh thì nghe “roẹt “, quả tên lửa nổ cách đó không xa, nhưng lạ thay, mọi người không hề tỏ ý lo sợ, vẫn thản nhiên như không, vẫn nhẩn nha nhấp cốc cà phê từ tốn từng giọt, từng hớp rất lịch sự. Một phong cách rất Hà Nội xưa…


… Nghe đài hát mãi câu điệp khúc của một bài hát nổi tiếng thời bấy giờ, “ ta đứng đầu ngọn sóng “…tôi cứ thấy nôn nao, choang choáng như bị say sóng cấp 5 ! . Đó có phải là niềm vui, đáng tự hào thật sự của chúng ta ? ai đề cử ta , yêu cầu ta, hoặc lừa ta để ta đứng đầu ngọn triều chống Mỹ cho họ thủ lợi ? Thời đại ư ? Thời đại là thằng cha nào , mặt mũi ra sao mà âm mưu đẩy chúng ta vào cuộc đối đầu đẫm máu với kẻ địch mạnh nhất thế giới để rồi phải trả giá bằng muôn vàn hy sinh mất mát ? . Bỗng nhớ ra rằng cũng vào cái năm ấy – 1972, Níchxon đã bắt tay “người bạn lớn” , ngầm xin phép ném bom HN và đã ngầm nhận được cái gật đầu…Không có câu “ mi không đụng tới ta ..”, làm sao Mỹ dám đem bom ra rải thảm Hà Nội ? lại nhớ ngược lên mấy chục năm trước, tại hội nghị Giơnevơ 1954, người ta cũng đã bán đứng sự nghiệp CM của nhân dân VN một lần. Kết quả là chúng ta mất thêm 20 năm đất nước chia đôi, khói lửa chiến tranh với núi xương sông máu không thể kể xiết.


Nhưng lần này, ta đã không mắc mưu nữa. Trước lúc đi xa, ngay từ những năm 68-69, Bác đã tiên đoán chính xác thế nào Mỹ cũng ném bom HN , rồi mới chịu thua. Bác căn dặn lần này phải dành chiến thắng đến cùng “ đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào “,giành độc lập, thống nhất đất nước, không cho ai sờ mó vào mục tiêu thiêng liêng của dân tộc . Tầm nhìn xa của thiên tài HCM là kết tinh trí tuệ VN- một trong những nhân tố quan trọng làm nên trận ĐBP trên không gây choáng địa cầu .


Lại lan man nghĩ thêm : tại sao hồi ấy Bác Hồ, TW Đảng cùng toàn thể cán bộ chiến sĩ , và nhân dân ta giỏi giang thế, sáng tạo và trí tuệ thế . Đại tướng Võ Nguyên Giáp gọi đó là “ quyết thắng và biết thắng “. Phải chăng vì tất cả đều trong sáng một tấm lòng vì nước vì dân, gạt bỏ lợi ích riêng lo cho sự nghiệp chung. Không có cái tâm trong sạch cao đẹp ấy thì làm sao có trí sáng đây ? . Bây giờ , “những bầy sâu” lấy đâu ra trí tuệ để chiến thắng kẻ thù nghèo nàn và khoảng cách tụt hậu đang có nguy cơ doãng thêm ra. Vừa đây, Ngân hàng thế giới đưa ra con số không chỉ khiến ta giật mình mà còn lạnh sống lưng .


Theo Báo cáo phát triển Việt Nam 2009 của Ngân hàng Thế giới, thu nhập bình quân đầu


người của VN tụt hậu


51 năm so với Indonesia ,


95 năm so với Thái Lan


158 năm so với Singapore !


Dù chính xác đến đâu, những con số ấy liêu có làm cho mấy vị chức sắc lo lắng “ đêm quên ngủ ,ngày quên ăn, lòng đau như cắt, nước mắt đầm đìa “ , nghĩ ra mẹo hay chước lạ để có thêm những ĐBP về kinh tế, văn hóa, giáo dụcv.v thời hội nhập mang thương hiệu VN ?. Khó lắm thay, bởi lẽ sâu trước sau vẫn là sâu , làm sao có thể hóa thành người …


…Hầu như tất cả những CCB tôi thân quen khi gặp nhau đều có cảm nhận về tình đồng chí đồng đội ngày xưa thật đẹp đẽ thiêng liêng lắm . Riêng tôi có lẽ suốt đời không thể quên được anh Môn đã thay tôi đi nối dây và hy sinh, coi như chết thay tôi trong trận đánh ác liệt bảo vệ Nhà máy điện Uông Bí năm 1965. Cái tình đồng đội, đồng chí ,đồng bào thật sâu nặng khó diễn tả thành lời. . Nhà sử học DTQ cho rằng chính tinh thần đoàn kết toàn dân tộc đã làm nên chiến thắng B52. Đó là nhận xét rất chính xác . Giờ đây, toàn dân có còn một lòng ? người trên kẻ dưới, hàng xóm láng giềng, bạn bè, thân hữu, gia đình tộc họ v.v. sao cứ như những tảng băng đang trôi về nhiều hướng ?


Vậy chúng ta lấy gì để cố kết lòng dân , làm nên những kỳ tích như kỳ tích sông Hàn của người Hàn Quốc , hoặc ý chí gang thép của người Nhật sau khi thua trận : Nước Nhật thua trong chiến tranh nhưng sẽ thắng trong hòa bình xây dựng đất nước. Lời thề của cả dân tộc bị xúc phạm đã biến thành hiện thức sau hơn 30 năm. Chúng ta không thua trận mà thắng to,thắng cả sức mạnh pháo đài bay, vậy sao cứ tụt xuống hạng ..xoàng của thế giới ? Cú nhỉ !


Ấy vậy nhưng hình như mấy vị điều hành bộ máy tuyên truyền chỉ thích nhắc lại quá khứ, chỉ xoay quanh các nhân chứng, các hiện vật xưa cũ, những giai điệu hào hùng có sức khơi gợi kỷ niệm ngày xưa v.v.,nhưng gần như không hoặc rất ít nói về một triết lý đã rất cổ :” ôn cố tri tân “. Thật vậy, Ôn cố thì tôt quá, kỹ quá, công phu quá và quí quá , nhưng sao không thấy tri tân ?, không nói nhiều hơn về ý chí , sự khôn ngoan sáng tạo và đoàn kết của cả dân tộc nhằm tới những mục tiêu cao đẹp hơn , lầu dài hơn trong cái thế giới còn lắm kẻ cậy mạnh cậy to, cậy giàu…


Tôi thầm nghĩ như vầy : xưa nay, những anh chàng mắc khuyết điểm hôm nay thường rất hay kể công lao trước đây , ngay cả công của cha ông để mọi người vui mà quên đi tội của anh ta… Phải thế chăng ?


Xin gửi một lời tri ân đến quá khứ vinh quang và những tia hy vọng về một mùa xuân tương lại nhất định sẽ đến, dù còn nhiều lắm những tháng ngày lạnh lẽo đến ghê răng… …


23/12/2012